Mesafeli Satış Sözleşmesi Nedir?
Mesafeli satış sözleşmesi, taraflar arasında mal veya hizmet satışının internet, telefon, posta, televizyon gibi elektronik ortamlar üzerinden gerçekleştirilmesi durumunda yapılan sözleşmelerdir.
Mesafeli satış sözleşmeleri, tüketici ile satıcı arasındaki ilişkileri ve hakları düzenleyen Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’a göre belirli şartlara tabidir. Bu sözleşmelerde tüketici, mal veya hizmeti satın almadan önce satıcı hakkında bilgi sahibi olma hakkına sahiptir. Ayrıca, tüketici mal veya hizmeti teslim aldıktan sonra cayma hakkını kullanarak sözleşmeden vazgeçebilir.
Mesafeli satış sözleşmesi genellikle, satıcının kimliği, mal veya hizmetin özellikleri, fiyatı, ödeme şekli, teslimat koşulları, tüketiciye sağlanan haklar ve cayma hakkı gibi bilgileri içeren detaylı bir sözleşme metni ile düzenlenir. Sözleşme metni, tüketicinin mal veya hizmet satın alma kararını doğru bir şekilde vermesine yardımcı olur ve satıcı tarafından sağlanan hizmet veya malın kalitesini garanti altına alır.
Aracı Hizmet Sağlayıcının Tüketiciye Karşı Sorumluluğu
Mesafeli sözleşmeler, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/1.maddesinde “satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeler” şeklinde tanımlanmıştır.
Bu sözleşmelerin taraflarını tüketici ve satıcı/sağlayıcı oluşturur, bununla birlikte “mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanması için oluşturdukları sistem ile satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık edenler” aynı kanunun 48/5.maddesinde “aracı hizmet sağlayıcı” olarak tanımlanarak, mesafeli satış sözleşmelerinin ilgilisi ve sorumlusu olarak kabul edilmiştir.
Günümüzde tüketicilerin internet ortamında Hepsiburada, n11, Trendyol gibi aracı hizmet sağlayıcıları vasıtasıyla sıklıkla ürün siparişinde bulunmaları (mesafeli satış sözleşmesi yapmaları) ve teslim/ifa veya iade hakkına ya da indirimli satışlara ilişkin kimi zaman sorunlar yaşamaları sebebiyle, özellikle ücret iadesi bakımından ve sair hususlarda (siparişten veya Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurmadan önce) aracı hizmet sağlayıcılarının tüketiciye karşı sorumluluğunun kapsamının belirlenmesi önem arz etmektedir. Örneğin mesafeli satış sözleşmesinden 14 gün içerisinde cayma hakkı bakımından (bedel tahsilini yapması fakat satıcıya henüz aktarmamış olması kaydıyla) tüketiciye ücretin iadesinden aracı hizmet sağlayıcısı satıcı/sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumlu iken, ayıplı mala yönelik tüketicinin sözleşmeden dönme, bedelde indirim, ayıpsız benzeriyle değiştirme ve tamire yönelik başvuruları bakımından aracı hizmet sağlayıcısının sorumluluğu bulunmamaktadır.
Aracı hizmet sağlayıcının, satıcı/sağlayıcıya, oluşturduğu uzaktan pazarlama sistemini kullanarak mal veya hizmetlerini satışa sunma imkanı tanıdığı ve bunun karşılığında götürü bir bedel veya komisyon aldığı sözleşmeden kaynaklanan sorumluluğu, esas itibarıyla satıcı/sağlayıcıya karşıdır.
Aracı hizmet sağlayıcı ile tüketici arasındaki hukuki ilişki ise çoğu kere tüketicinin satıcı/sağlayıcı ile bir mesafeli sözleşme akdetmeden önce tarafı olduğu üyelik sözleşmesi sebebiyle kurulmaktadır. Tüketici ile arasında bir üyelik sözleşmesi kurulmuş olması, bu yönde bir garanti taahhüdü söz konusu olmadıkça, aracı hizmet sağlayıcının, tüketici ile satıcı/sağlayıcı arasında kurulacak mesafeli sözleşmenin ihlalinden sorumlu tutulabileceği anlamına gelmez, zira aracı hizmet sağlayıcı mesafeli sözleşmenin tarafı değildir.
Bununla birlikte Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 48/6. Maddesi, aracı hizmet sağlayıcı ile tüketici arasında bir üyelik sözleşmesi kurulmuş olup olmamasını dikkate almaksızın, aracı hizmet sağlayıcıyı tüketicinin talep ve bildirimlerini iletip takip edebilecekleri bir sistemin kurulması ve açık tutulması ile yükümlü kılmış, tüketiciye ön bilgilendirme yapılmasından, ön bilgilendirmenin teyidi ve ispatından, ön bilgilendirmedeki eksikliklerden, kayıt tutulması ve gerektiğinde bu bilgilerin paylaşılmasından, aracılık sözleşmesine aykırı uygulamaları nedeniyle satıcı ve sağlayıcıların bu madde hükümlerine aykırı davranmasına sebep oldukları işlemlerden, satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi hâlinde teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülüklerden, satıcı veya sağlayıcı onayı olmaksızın düzenlediği kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlarda sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesinden sorumlu tutmuştur.
Aracı hizmet sağlayıcının Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48/6. Maddesi kapsamında tüketiciye karşı sorumluluğu, tüketiciye ön bilgilendirme yapılması, teyidi ve ispatı ile teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülükler bakımından satıcı/sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumluluktur; buna karşılık maddede belirlenen diğer yükümlülüklerin ihlalinden, aracı hizmet sağlayıcı birinci dereceden ve tek başına sorumludur.
Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri
Talep ve bildirimlerin iletilmesine ve takibine elverişli sistem kurma yükümlülüğü
Mesafeli sözleşmelerin temel unsurlarından bir tanesi, mal veya hizmetin uzaktan pazarlanmasına ilişkin bir sistemin varlığıdır.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/5.maddesinde aracı hizmet sağlayıcıların, “sistem aracılığıyla kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca tüketicilerin yönetmelikle belirlenen hususlara ilişkin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine ve takip edebilmelerine elverişli bir sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlü” olduğu belirtilmiştir.
Ön bilgilendirmeye ilişkin yükümlülükler
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/2.maddesinde “Tüketici, mesafeli sözleşmeyi ya da buna karşılık gelen herhangi bir teklifi kabul etmeden önce ayrıntıları yönetmelikte belirlenen hususlarda ve siparişi onaylandığı takdirde ödeme yükümlülüğü altına gireceği konusunda açık ve anlaşılır şekilde satıcı veya sağlayıcı tarafından bilgilendirilir. Tüketicinin bilgilendirildiğine ilişkin ispat yükü satıcı veya sağlayıcıya aittir” denilmiştir.
Tüketiciye yapılması gereken bilgilendirme Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 5.maddesi uyarınca sözleşme konusu mal veya hizmete, satıcı/sağlayıcının kimlik ve iletişim bilgilerine, tüketicinin yapacağı ödemelere, uyuşmazlık halinde başvurulacak makamlara ve cayma hakkının kullanılmasına ilişkindir.
Yönetmeliğin 6/1.maddesi’nde “ön bilgilendirme yükümlülüğünün yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile ayrıca en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde yerine getirilmesi gerektiği, satıcı veya sağlayıcının, tüketicinin ön bilgileri edindiğini kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak teyit etmesini sağlamakla yükümlü olduğu, aksi halde sözleşme kurulmamış sayılacağı” belirtilmiştir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/6.maddesinde “aracı hizmet sağlayıcının da, aracılık ettiği mesafeli sözleşme bakımından tüketicinin bilgilendirilmesinden, satıcı/sağlayıcı ile birlikte sorumlu olacağı” düzenlenmiştir. Madde gerekçesinde “aracı hizmet sağlayıcının “aracılık ettiği mesafeli sözleşmeye ilişkin olarak satıcı veya sağlayıcı adına ve hesabına tüketiciye yaptığı ön bilgilendirme, ön bilgilendirmenin teyidi ve onayına ilişkin işlemlerden, işlemi yapan olarak” müteselsil sorumluluğunun söz konusu olduğu ifade edilmiştir. Bu (müteselsil) sorumluluğun kapsamına tüketicinin bilgilendirildiğinin teyidi ve ispatı da dahildir.
Aracı hizmet sağlayıcı, ayrıca ön bilgilendirmede yer alması Yönetmelikle zorunlu kılınmış olan hususlarda bir eksiklik bulunması halinde, bundan da sorumlu tutulmuştur. Bunun istisnası, veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlardır.
Aracı hizmet sağlayıcı, ön bilgilendirme aşamasında tüketiciye sunulan bilgiler ile reklamlarında yer alan bilgilerin uyumlu olmasından ve ispatından sorumludur.
Ancak ön bilgilendirmede yer alması gereken hususlarda bir eksikliğin ve ön bilgilendirmenin içerdiği bilgiler ile reklamlarda yer alan bilgiler arasında uyumsuzluğun varlığı hallerinde, aracı hizmet sağlayıcının sorumluluğu, satıcı veya sağlayıcı ile birlikte, müteselsil sorumluluk şeklinde düzenlenmemiştir. Bu şartlarda, gerçekleşecek uyumsuzluk aracı hizmet sağlayıcının davranışından kaynaklanacağından, sorumluluk da ona (sadece aracı hizmet sağlayıcıya) ait olacaktır.
Kayıt tutma ve kayıtların paylaşılması yükümlülüğü
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/6.maddesinde aracı hizmet sağlayıcısının “Bu maddede yer alan hususlardan dolayı tüketicilerin satıcı veya sağlayıcılar ile yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtların tutulmasından ve istenilmesi hâlinde bu bilgilerin ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile tüketicilere verilmesinden” sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği, satıcı veya sağlayıcının Yönetmelik kapsamında düzenlenen cayma hakkı, bilgilendirme, teslimat ve diğer hususlardaki yükümlülüklerine dair her bir işleme ilişkin bilgi ve belgeyi üç yıl boyunca saklamak zorunda olduğunu düzenlemiştir.
Aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeye uygun davranma yükümlülüğü
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/6.maddesinde aracı hizmet sağlayıcısının “Satıcı veya sağlayıcı ile yaptıkları aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeye aykırı uygulamaları nedeniyle satıcı ve sağlayıcıların bu madde hükümlerine aykırı davranmasına sebep oldukları her bir işlemden” tüketiciye karşı sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Esasen sözleşmeye uygun davranma yükümlülüğü TBK’nın ilgili hükümlerinden kaynaklanır ve sözleşmenin diğer tarafına karşıdır. Bu hükmün uygulama alanı ise aracı hizmet sağlayıcının sözleşmeyi ihlali yüzünden satıcı/sağlayıcının TKHK m. 48’e aykırı hareket etmek durumunda kaldığı hallerle sınırlıdır.
Böylece aracı hizmet sağlayıcı, satıcı/sağlayıcı ile arasındaki aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeye aykırı uygulamalarda bulunur ve onun bu uygulamalarının sonucu olarak satıcı/sağlayıcı da TKHK m. 48 hükmüne aykırı davranırsa, bu şekilde gerçekleşen her bir işlem bakımından, aykırılığın tüketiciyi etkileyen sonuçlarından aracı hizmet sağlayıcı sorumludur.
Teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülükler
Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunu’nun 48/6.maddesinde “aracı hizmet sağlayıcı, satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi hâlinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar ile 11 inci ve 15 inci maddelerde yer alan hakların kullanımı hariç olmak üzere, teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülüklerden, satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacağı” düzenlenmiştir.
Böylece aracı hizmet sağlayıcının teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülükler bakımından, sadece bedel tahsil etmesi halinde müteselsil sorumlu olacağı, bunun dışında kalan diğer yükümlülüklerinin ihlali halinde ise, satıcı/sağlayıcı adına bedel tahsil edip etmediğine bakılmaksızın müteselsil sorumlu olacağı belirtilmiştir.
1. Teslim veya ifaya ilişkin yükümlülükler
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 16.maddesine göre, satıcı veya sağlayıcının temel yükümlülüğü, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren taahhüt ettiği süre içinde edimini yerine getirmektir. Mal satışlarında, taahhüt edilen süre otuz günü geçemez. Söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde tüketici sözleşmeyi feshedebilir. Fesih durumunda satıcı/sağlayıcının, varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri, fesih bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, kanuni faiziyle birlikte tüketiciye geri ödemesi, ayrıca tüketiciyi borç altına sokan kıymetli evrak ve benzeri belgeler mevcutsa bunları da iade etmesi gerekir. Sipariş konusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesi imkânsız hale gelirse, satıcı/sağlayıcı bu durumu öğrendiği tarihten itibaren üç gün içinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bilgi vererek, varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri, bildirim tarihinden itibaren en geç on dört gün içinde iade etmek zorundadır. Malın stokta bulunmaması, mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması niteliği taşımaz.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 48/6.maddesi, teslim ve ifaya ilişkin yukarıda belirtilen yükümlülükler bakımından, aracı hizmet sağlayıcının, satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi ve bu bedeli mal veya hizmetin ifası sonrası satıcıya/sağlayıcıya henüz aktarmamış olması durumunda, satıcı ve sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğunu düzenlemiştir.
Aracı Hizmet Sağlayıcısının, mesafeli satış sözleşmesine konu malın ayıplı olmasından sorumluluğu var mıdır? Ancak tüketicinin ayıplı mal veya hizmet teslimi veya ifasıyla karşı karşıya kalması sebebiyle kendisine tanınmış olan (Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun ile 11 inci ve 15 inci maddelerindeki dönme, bedelde indirim, ücretsiz onarım, ayıpsız misliyle değiştirme şeklindeki) seçimlik haklarını kullandığı durumlarda, artık aracı hizmet sağlayıcının teslim ve ifaya ilişkin yükümlülüklerden müteselsil sorumluluğu söz konusu değildir. Ayıplı mal veya hizmet sebebiyle tüketici, kanundan kaynaklanan haklarını aracı hizmet sağlayıcısına karşı değil, satıcı/sağlayıcıya karşı kullanabilecektir.
2. Cayma hakkına ilişkin yükümlülükler
Cayma hakkı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 48/4.maddesinde “Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin mesafeli satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı değildir. Her hâlükârda bu süre cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer. Tüketici, cayma hakkı süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir” düzenlemesine yer verilmiştir.
Tüketiciyi korumak amacıyla öngörülmüş bulunan söz konusu hak, kurulmuş ve sonuçlarını doğurmaya başlamış olan bir sözleşmenin tek taraflı olarak ortadan kaldırılmasına hizmet etmektedir; serbestçe kullanılır ve sözleşme ile ortadan kaldırılamayacağı gibi kullanılmasından feragat edilmesi de mümkün değildir.
Tüketicinin cayma hakkını kullanması, kurulmuş ve hükümlerini doğurmaya başlamış olan mesafeli sözleşmenin geçmişe etkili olarak ortadan kalkması ve taraflar arasındaki ilişkinin bir tasfiye ilişkisine dönüşmesi sonucunu doğurur. Böylece hem tüketici hem de satıcı/sağlayıcı bakımından, ifa edilmiş edimlerin iadesi yükümlülüğü meydana gelir.
Tüketici, cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimi yönelttiği tarihten itibaren on gün içinde, malı satıcı/sağlayıcıya ya da onun yetkilendirdiği kişiye geri göndermek zorundadır. Cayma halinde geri gönderim masraflarına tüketici katlanır. Satıcı/sağlayıcı, malı kendisinin geri alacağına dair teklifte bulunabilir. Cayma süresi içinde malın işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullanılması halinde, meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan tüketici sorumlu olmaz. Tüketiciden olağan kullanım sebebiyle herhangi bir tazminat talebi mümkün değildir.
Cayma hakkının kullanılmasının satıcı/sağlayıcı için doğurduğu en önemli yükümlülük, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere, tahsil edilen tüm ödemelerin tüketiciye iadesi yükümlülüğüdür. İadenin, cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin satıcı/sağlayıcıya ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden, tek seferde yapılması gerekir.
Bedeli tahsil etmesi halinde aracı hizmet sağlayıcı, tüketici tarafından cayma hakkının kullanılması halinde durumunda, ücretin iadesinden satıcı ve sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumludur.
Kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlara ilişkin yükümlülükler
Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunu’nun 48/6.maddesinde aracı hizmet sağlayıcısının, satıcı veya sağlayıcı onayı olmaksızın düzenlediği kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlarda, sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesinden, tek başına, birinci dereceden sorumlu olduğu düzenlenmiştir.
>> Sık Sorulan Sorular
Mesafeli satış sözleşmeleri ile çeşitli ürün ve hizmetler satın alınabilir. Örneğin:
Elektronik eşyalar: bilgisayar, telefon, tablet, televizyon, kamera vb.
Moda ve giyim ürünleri: ayakkabı, kıyafet, aksesuar vb.
Gıda ve içecek ürünleri: bira, şarap, çikolata vb.
Kitap, dergi ve müzik ürünleri: CD, DVD, Blu-ray disk, e-kitap vb.
Ev aletleri ve mobilyaları: buzdolabı, çamaşır makinesi, koltuk, masa, sandalye vb.
Seyahat ve tatil hizmetleri: uçak bileti, otel rezervasyonu, tur paketi vb.
Elektronik ödeme sistemleri, biletler vb.
Mesafeli satış sözleşmeleri ile satın alabileceğiniz ürün ve hizmetlerin çeşitliliği giderek artmaktadır. Ancak, bazı ürünler veya hizmetler mesafeli satış sözleşmeleri ile satılamaz. Örneğin, tıbbi ürünler, silahlar veya patlayıcı maddeler gibi yasal düzenlemelere tabi olan ürünler mesafeli satış sözleşmeleriyle satılamaz.
Mesafeli satış sözleşmesiyle alışveriş yapmadan önce dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
Satıcının güvenilirliği: İnternet üzerinden alışveriş yaparken, özellikle de mesafeli satış sözleşmeleriyle yaparken, satıcının güvenilirliği ve dürüstlüğü önemlidir. Bu nedenle, satıcının işletme bilgilerini kontrol edin, referanslarına bakın ve diğer müşterilerin yorumlarını okuyun.
Ürün/hizmet özellikleri: Satın alacağınız ürün veya hizmetin tam olarak ne olduğunu, özelliklerini, özellikle de boyutlarını, rengini ve diğer özelliklerini doğrulayın.
Fiyat: Ürün veya hizmetin fiyatını, vergileri ve nakliye ücretlerini doğrulayın. Ayrıca, farklı satıcılar arasında karşılaştırma yaparak en uygun fiyatı bulmaya çalışın.
Ödeme seçenekleri: Ödeme yöntemleri, özellikle de güvenli ödeme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olun ve satıcının ödeme bilgilerinin doğru olduğundan emin olun.
Teslimat süresi ve koşulları: Ürünün veya hizmetin ne zaman teslim edileceği, hangi kargo veya kurye firması ile teslim edileceği, teslimatın ne kadar süreceği ve ürünün veya hizmetin nasıl teslim edileceği hakkında bilgi sahibi olun.
Cayma hakkı ve iade/değişim koşulları: Mesafeli satış sözleşmesi kapsamında yapılan alışverişlerde, tüketicilere belli bir süre içinde cayma hakkı verilir. Bu nedenle, cayma hakkı ve iade/değişim koşulları hakkında bilgi sahibi olun.
Sözleşme koşulları: Mesafeli satış sözleşmesinin tüm koşullarını, özellikle de tarafların hak ve yükümlülüklerini, ihlal durumunda uygulanacak yaptırımları, geçerli yargı yeri ve yargılama prosedürlerini dikkatlice okuyun ve anlayın.
Mesafeli satış sözleşmeleri kapsamında yapılan alışverişlerde, tüketicilere belli bir süre içinde cayma hakkı verilir. Cayma hakkı, ürün veya hizmetin teslim tarihinden itibaren 14 gün içinde kullanılabilir. Bu süre, tüketicinin ürünü teslim aldığı tarihten itibaren başlar. Ancak, tüketiciye cayma hakkı kullanımı için açıkça bildirilmemişse, bu süre 1 yıla kadar uzatılabilir.
Cayma hakkı kullanımı için tüketici, satıcıya yazılı bir bildirimde bulunmalıdır. Bu bildirimde, ürünün iadesinin sebebi de belirtilmelidir. İade işlemi için, ürünün orijinal kutusu, ambalajı, etiketleri, garanti belgeleri, fatura gibi belgelerin de eksiksiz bir şekilde geri gönderilmesi gerekmektedir.
Cayma hakkının kullanımı sırasında, ürünün kullanımından kaynaklanan normal aşınma ve yıpranma dışında, ürünün orijinal halinde olması gerekmektedir. Ayrıca, ürünün teslimatı sırasında tüketicinin zarar vermesi veya ürünün kaybolması gibi durumlarda, ürün iade edilemez.
Cayma hakkının kullanımı sonrasında, satıcı, tüketicinin ödediği ücreti ürünü iade ettiği tarihten itibaren en geç 14 gün içinde iade etmekle yükümlüdür. Ancak, satıcı, ürünün iade edilmesi durumunda tüketiciden kargo veya diğer masrafların karşılanmasını isteyebilir.
Cayma hakkı, tüketicilerin haklarını korumak ve satın aldıkları ürün veya hizmetler hakkında daha bilinçli kararlar vermelerini sağlamak için önemlidir. Tüketiciler, cayma hakkını kullanarak ürünü iade edebilir veya değişim yapabilir ve ödedikleri ücreti geri alabilirler.
Mesafeli satış sözleşmeleriyle ilgili olarak tüketicilerin şikayet hakkı bulunmaktadır. Eğer tüketici, satın aldığı ürün veya hizmetle ilgili olarak bir sorun yaşarsa, öncelikle satıcı veya hizmet sağlayıcıyla iletişime geçerek sorunu çözmeye çalışmalıdır.
Ancak, tüketici ve satıcı arasındaki anlaşmazlık çözülemiyorsa, tüketici uyuşmazlığın parasal miktarına göre şikayetini Tüketici Hakem Heyeti’ne veya tüketici mahkemesine iletebilir. Tüketici Hakem Heyeti, tüketici şikayetlerini çözmek için oluşturulmuş bir kuruldur.
Son olarak, tüketiciler, mesafeli satış sözleşmeleri kapsamında yaşadıkları sorunlarla ilgili olarak Ticaret Bakanlığı'na da şikayette bulunabilirler. Bu tür şikayetler, ticari işletmelerin faaliyetleri hakkında bilgi toplamak, tüketicilerin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi için önemlidir.