Mobbing Suçu ve Cezası

Türk Ceza Kanunu’nun 96. maddesinde belirtilen “eziyet” suçu, eski 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda tam karşılığı olmayan bir suçtur. Bu suçun, yasallık ve belirlilik ilkesi açısından bazı sorunlara yol açtığı hukuk çevrelerinde öne sürülmektedir. Bu eleştiri haklı görülse bile, mevcut durumda çözüm olarak, madde gerekçesine dayanarak, TCK’nın 94. maddesinde tanımlanan “işkence” suçuna başvurulması önerilmektedir.

Eğer bir kişi, sistematik olarak, insan onuruna aykırı bir şekilde, bedensel ya da ruhsal acıya ya da aşağılanmaya kasıtlı olarak yol açıyorsa, bu eylem “eziyet” suçunu oluşturur. “Sistematik” olma durumu, hareketlerin tekil ve anlık olmaması, belirli bir süre boyunca devam etmesi ve düzenli bir bütünlük göstermesi anlamına gelir. Yargıtay’ın bu tanımı kabul ettiği de belirtilmektedir.

Bu tanımlamayı kabul edersek, insan onuruyla bağdaşmayan, sistematik ve bütüncül bir şekilde acı çektirme ya da aşağılama eylemlerinin, mobbing eylemlerini de içerdiği açıktır. Hatta Yargıtay, bir mobbing vakasını “eziyet” suçu kapsamında değerlendirmiş ve beraat kararını bozmuştur. Bu olayda, özel kalem müdürlüğünde memur olan mağdurun sözleşmesi feshedilmiş, fakat İdare Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine işine geri dönmüş, sonrasında bir dizi zorlukla karşılaşmıştır.

Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017 tarihli bir kararına atıfta bulunarak, mobbingin sistematik yönünü vurgulamış ve yer değiştirme, anlamsız işler verme, yok sayma gibi eylem örneklerini vermiştir. Bu çerçeveden hareketle, Daire, mağdurun sıkıntı çekmesi, incitilmesi ve pasifleştirilmesi kastını vurgulayarak, eylemlerin “eziyet” suçunu oluşturduğuna karar vermiştir.